Մարդու ամենաուժեղ բացասական հույզերից մեկը վախն է: Վախի հանդեպ վերաբերմունքը երկիմաստ է: Մի կողմից այս զգացումը առաջ է մղում, իսկ մյուս կողմից ՝ դա ամենաավերիչ ուժն է, որը երբեմն կրճատում է մարդու կյանքը:
Ի՞նչ է վախը իրականում: Վախը ծագում է հենց այն ժամանակ, երբ մարդը հայտնվում է մի իրավիճակում, որը սպառնում է իր գոյությանը ՝ սոցիալական կամ կենսաբանական: Գիտնականները կարծում են, որ վախի զգացումը բնորոշ է բնությանը: Այս մեխանիզմը ծառայում է որպես վերահաս վտանգի մի տեսակ նախազգուշացում և թույլ է տալիս կենտրոնանալ ստեղծված իրավիճակից ելք գտնելու վրա: Այնուամենայնիվ, վախը կարող է անհիմն լինել: Օրինակ, երբ մարդը անհայտ իրադարձություններից առաջ սպասման վիճակում է:
Personանկացած մարդ ունի կյանքի փորձ, որը բաղկացած է ինչպես դրական, այնպես էլ բացասական փորձից: Ամեն անգամ, երբ պետք է ինչ-որ բացասական բան զգալ, դա որոշակի հետք է թողնում ենթագիտակցության մեջ: Երբ այդպիսի բացասական փորձը կրկնվում է և ամրապնդվում է նաև անհաջող գործողությունները կրկնելու հարկադիր անհրաժեշտությամբ, ապա ձախողման վախը ամրապնդվում և ամրապնդվում է: Օրինակ ՝ ինչո՞ւ կա կարծիք, որ ֆուտբոլային խաղում տանտերերը հաղթելու շատ ավելի մեծ շանսեր ունեն: Քանի որ կա տեղեկատվություն ՝ սեփական դաշտ, սեփական երկիր և այլն: Սա նշանակում է տեղեկատվություն, տեղեկացվածությունն օգնում է հաղթահարել վախը: Եթե խաղացողները լավ տեղեկացված լինեն իրենց մրցակիցների, խաղի պայմանների, երկրի սովորույթների ու բարքերի մասին, ապա նրանց մտքում պարզապես վախի ու անհանգստության տեղ չի լինի:
Հետաքրքիր է, որ որոշ գիտնականներ զարմանքի զգացումը ընկալում են որպես վախի ձև: Նրանք կարծում են, որ անակնկալը երբեմն պատահում է նույն պայմաններում, ինչ վախը: Երբ մարդը զարմանում է, նա իր ուշադրությունը կենտրոնացնում է անսովոր երեւույթի պատճառների վրա, իսկ վախի զգացումը ստիպում է նրան փնտրել սպառնալիքներից խուսափելու ուղիներ: Եվ եթե այս երկու զգացողություններն էլ այս կերպ կապված են իրար հետ, ապա իրադարձության արդյունքներից շեշտադրման և ուշադրության տեղափոխումը դրա պատճառներին կօգնի հաղթահարել աշխարհում ամենաբացասական հույզը ՝ վախը:
